Se faʻamatalaga faigofie o fesoʻotaʻiga

O a fesoʻotaʻiga?

Se faʻamatalaga faigofie o fesoʻotaʻiga

? o le a le upega tafailagi
O se seti o komepiuta ma nisi masini
O isi e fesoʻotaʻi faʻatasi e fefaʻasoaaʻi punaoa.

fesootaiga aiaiga

Fesoʻotaʻiga faʻatonutonu tulafono o se auala o le fefaʻasoaaʻi o faʻamatalaga i totonu o se upega tafaʻilagi
Nei o tulafono faʻatulagaina o le fesoʻotaʻiga manaʻomia e fesoasoani i ona elemeni eseese
Ia fesoʻotaʻi ma malamalama le tasi i le isi.

Tulaga faatonuina

O se faʻamatalaga faʻapitoa e mafai ai ona galue
Tusa lava poʻo le a le fale gaosi na fausia ai,
Ua vaevaeina i ni ituaiga se lua:

1- moni

2- i lenei aso

de facto (i le mea moni) tulaga faatonuina:
Nei o auiliiliga na fuafuaina
E fa'alapotopotoga fa'apisinisi ma ua vaevaeina i:
1- Tatala polokalama.
2- Ua tapunia le faiga.

faiga tapuni:

Tagata faʻamalosia e faʻamalosia e faʻaaoga masini mai le tasi gaosi poʻo le kamupani
Ma a latou faiga e le mafai ona feagai ma masini mai isi gaosi (ma o lenei sa masani ia te aʻu
fitusefulu ma le valusefulu tausaga).

faiga tatala:

Faatasi ai ma le atinae ma salalau o le komepiuta alamanuia, na tatau ai
Sailia tulaga faʻatulagaina e faʻatagaina ai masini mai 'eseʻese gaosi oloa ia malamalama
I le va, e faʻatagaina ai tagata faʻaoga ona faʻaaoga masini mai le tele o kamupani ma oloa.

de jure (i le tulafono) tulaga faatonuina:
Nei o auiliiliga na fuafuaina e lauiloa lauiloa faʻalapotopotoga

((manatu autu))

laina faʻatulagaina
1- faʻatele
Naʻo le lua masini e fesoʻotaʻi ile laina fesoʻotaʻiga.

2- tusi-i-le isi
Tolu pe sili atu masini e fa'asoa le laina feso'ota'iga.

((topology network))
Fa'afanua o feso'otaiga:
1- Vaʻai pe faʻafefea ona fesoʻotaʻi komipiuta
2- O le (network topology) e faʻasino i le faʻafefea ona fai
Faʻafesoʻotaʻi komepiuta, uaea, ma isi vaega e fausia ai se fesoʻotaʻiga
3- O le faaupuga topology e taʻua foi o le tino, mamanu

O auala sili ona lauiloa o le tuʻuina atu o:
1- mesh (
2- fetu
3- laau (
4- pasi ((pasi))
5- mama (

O le a matou faʻamatalaina puʻupuʻu metotia taʻitasi.

1- mesh (

E iloga i le tele numera o soʻotaga i le va o masini
O loʻo iai se fesoʻotaʻiga tuʻusaʻo ma masini uma i le upega tafailagi
O le sili lelei o mea sese faʻasolopito o le manino.

2- fetu
O loʻu fetu e faʻaigoa i le faʻavae o lona auala
Lenei ua pasi uma uaea pasi mai le komupiuta i le tulaga tutotonu
O le ogatotonu e taʻua o le hub
O le galuega a le hub o le toe faʻafoʻi atu lea o feau i komupiuta uma poʻo se komepiuta faʻapitoa
E mafai ona matou fa'aogaina le sili atu ma le tasi ituaiga i lenei feso'otaiga.
E faigofie foi ona toe faʻaleleia ma faʻaopopo se komepiuta fou e aunoa ma le faʻalavelaveina o le upega tafailagi
E le gata i lea, o le le lelei o le komupiuta i le upega tafailagi e le mafai ona faʻaleaogaina ai
Ae a o le hub ua lalo, o le atoa fesootaiga ua i lalo.
O lenei auala foi e tau tele ai uaea.

3- laau (
Ua faʻaigoa lava ona o ona tele lala
Lenei e mafai ona tatou faʻafesoʻotaʻia fetu ituaiga ituaiga e ala i le faʻaopopoina o se isi hub
Ole ala lea e faʻavae ai le laʻau o laʻau

4- pasi ((pasi))
Ua taʻua lena mea aua o se laina saʻo
E faʻaaogaina i tamaʻi fesoʻotaʻiga ma faigofie
O le ata o lenei upega tafailagi o le fesoʻotaʻi komupiuta i se laina i luga o le tasi uaea
Ua taʻua ole tuafatu.
E le maua e le uaea so'o se fa'amalosia mo fa'ailo e lafo mai le tasi komepiuta i le isi.
A lafoina se feʻau mai soʻo se komepiuta i luga o uaea
O isi komepiuta uma e maua le faailo, ae na o le tasi na te taliaina.
Naʻo le tasi le komupiuta e faʻatagaina ona lafo i le taimi e tasi
Matou faaiu iinei o le numera o masini i ai aafia ai lona saoasaoa
O se tasi o mea taua taua faʻaaogaina i lenei upega
tagata faʻamuta
E fa'aaogaina e mitiia ai fa'ailo ma puipuia ai mai le toe fa'afoliga.

5- mama (
Ua faʻaigoaina lava ona o ona foliga, aua matou te faʻafesoʻotaʻi masini i se mama
Lenei i lenei 'upega tafaʻilagi, e fesoʻotaʻi komupiuta uma i leisi komupiuta i le tulaga o le mama i le tasi itu
Ina ia o le mulimuli komepiuta fesoʻotaʻi i le muamua komepiuta
E faʻasalalau ma lafo e komupiuta uma faʻamatalaga na te mauaina
Mai le komepiuta talu ai i le isi komupiuta

O fesoʻotaʻiga mama e faʻaaogaina le faʻailoga
O se feʻau puʻupuʻu e pasi atu i le upega tafailagi e faʻaliliu ai faʻamatalaga mai le tasi komupiuta i le isi

E mafai ona tatou mamanuina fefiloi ituaiga fesoʻotaʻiga ,,,

faataitaiga:
pasi-pasi
E ala i le faʻafesoʻotaʻi o nisi hub i le uaea pasi

Fa'amatalaga fa'aliliu auala:
auala faʻasalalau

O le auala faʻasalalau e faʻaaogaina e faʻamatala ai le itu o feutanaiga i le va o masini e lua
E tolu ituaiga:

1- simplex- nofofua-
2- afa-faʻalua
3- atoa duplex
Sei o tatou faʻamatala eseese taʻitasi ituaiga.

1- simplex- nofofua-
O faʻamatalaga pasi i le va o masini e lua i le naʻo le tasi le auala
Pei o se komepiuta —–> lolomitusi
Scanner ——> Komepiuta

2- afa-faʻalua
Lenei o le faʻamatalaga pasi i itu uma e lua ae le i le taimi e tasi
O le latalata ia te oe o, pei o le: ((O le assali o le puipuiga leoleo faʻaaogaina - na te le mafai ona tautala ma faʻalogo i le taimi e tasi))

3- atoa duplex
Faʻamatalaga alu uma auala i le taimi e tasi
Pei o le: ((Sa matou faaseʻe i le Initaneti - matou te suʻesuʻe ma download polokalame ma lafo mai tali i le taimi e tasi))

((lautele o fesoʻotaʻiga))
O le tele o le bashkat ua vaevaeina i:
fesootaiga i le lotoifale
metropolitan eria fesoʻotaʻiga
lautele lautele networ

fesootaiga i le lotoifale

I taimi ua tuanaʻi, sa aofia ai ni nai numera o masini, masalo e le sili atu i le sefulu, fesoʻotaʻi le tasi i le tasi
E galue foi i totonu o se tapulaʻa avanoa pei o se ofisa pe i totonu o le tasi fale poʻo ni isi tuaoi fale

metropolitan eria fesoʻotaʻiga
Pei o tekonolosi fesoʻotaʻiga i le lotoifale, ae o lona saoasaoa e vave
Aua e faʻaaogaina alava opitika o se auala fesoʻotaʻiga
E aofia ai le lautele lautele oʻo atu i le 100 km.

lautele lautele networ
Fesoʻotaʻi fesoʻotaʻiga i totonu o atunuʻu i atunuʻu eseʻese
Ua vaevaeina i ni vaega se lua:

1- 'upega tafaʻilagi fesoʻotaʻiga
O le fesoʻotaʻiga e mo paranesi o le tasi kamupani i le tulaga o se atunuʻu po o ni atunuʻu

2- lalolagi atoa
O nisi nei o fa'alapotopotoga i le tele o atunu'u.

OSI FAʻAPITOA

Tatala Faʻataʻitaʻiga Fesoʻotaʻiga Faʻavae

(Open Link System Faʻataʻitaʻiga Faʻatusa)

Ua faʻavasegaina e le OSI gaioiga eseʻese e manaʻomia i totonu o fesoʻotaʻiga i ni vaega eseese se fitu ma tutoʻatasi
O vaega taʻitasi e aofia ai le tele o gaioiga, mea faigaluega, poʻo aiaiga faʻapitoa

Se'i o tatou va'ai i vaega nei:
1- faʻaletino
2-so'oga fa'amaumauga
3- fesoʻotaʻiga
4- felauaiga
5- sauniga
6- ata
7- talosaga

O muamua faʻavae tolu - tuʻuina i le faʻafesuiaʻi ma fesuiaʻi o fasimea ma faʻamatalaga -
O le vaega lona fa - e avea o se fesoʻotaʻiga i le va o pito i lalo ma pito i luga
O vaega maualalo e tolu - faʻapitoa mo tusi apalai ma polokalame -

Se'i tatou fa'amatala fa'apu'upu'u vaega ta'itasi:

1- faʻaletino

vasega faʻaletino
E nafa ma le faʻasalalauina o faʻamatalaga i mea
Lenei vaega faʻatulagaina le masini ma eletise faʻamatalaga
Ma le uaea ma le network card, e fuafua ai foʻi pe faʻafefea ona fesoʻotaʻi i le va o le uaea ma le network card

2-so'oga fa'amaumauga

sootaga vaega
E fuafua le faʻamaoni o faʻamatalaga tuʻuina atu
O afifi na tuʻuina atu ia te ia e tuʻufaʻatasia mai le muamua - faʻaletino - vaega.
E faʻatonutonuina le tafe o faʻamatalaga ma toe lafoina faʻamatalaga ua faʻaleagaina
O poloaʻiga ma faʻamatalaga e lafoina i le tulaga o se faʻavaʻa.
(faavaa)
O lenei vaega vaevaeina faʻamatalaga i laupapa
O lona uiga, i le vaevaeina o le faʻamaoniga i ni vaega laiti, faʻaopopo i ai le ulu ma le siʻu i ai
(Header ma Vouter)

3- network O le vaega o fesoʻotaʻiga

E tali atu mo le fausiaina o le auala i le va o le komipiuta autu ma le komepiuta autu
E tali atu mo le faʻailoaina o feʻau ma le faʻaliliuina o tulaga talafeagai ma igoa
i tuatusi faʻaletino e malamalama i ai le fesoʻotaʻiga

4- felauaiga

felauaiga vaega
E pei ona taʻua, o le mea lea e vavaeeseina ai le tagata-faʻafesagai feagai ma vaega mai le upega fesoʻotaʻi
O se vaega e faʻasalalauina faʻamatalaga ma e nafa ma lona kilivaina-leai se mea
E vaevaeina foi faʻamatalaga i ni vaega laiti ma aoina i latou i le masini mauaina
E nafa ma le logoina o le lisiti mai le mauaina komepiuta o le uta na mauaina e aunoa ma se mea sese
I se faapuupuuga, e galue ia mautinoa o le faamatalaga na tilivaina saoloto mai mea sese ma i le faasologa saʻo

5- sauniga

Tulaga o talanoaga
O lenei vaega faʻavae fesoʻotaʻiga i le va o komepiuta ma mataʻituina lenei fesoʻotaʻiga ma le aofaʻi o faʻamatalaga lafoina
Ma siaki passwords mo fesoʻotaʻiga
E faʻaopopoina ai foʻi faʻasino manatu i faʻamaumauga .. o lea e lafo ai faʻamaumauga pe a
O le upega tafailagi o le a toe foi e galue mai le taimi na taofia ai le faʻasalalauina.

6- ata

Polokalama faʻaaliga
Lenei vaega faapipiiina, decodes ma encrypts faʻamatalaga

7- talosaga

Talosaga vaega
O le vasega pito i luga
Faʻatonutonu fesoʻotaʻiga i le va o polokalama komepiuta
E faʻapea foi ona fesoasoani i le faʻaliliuina o faila, lolomiina tautua, 'auʻaunaga ulufale faʻamatalaga

ituaiga ala o faasalalauga ituaiga
Ala o Faʻasalalauga o le faʻaletino auala faʻaaoga e lafoina faailo
E mafai ona vaevaeina i ituaiga e lua:
1-malu
2- leai se puipuiga

((1-saʻu))

O le ituaiga muamua ua vaevaeina i le tolu:
1- uaea mimilo pi
2- uaea coaxial
3- uaea fibre-opitika

1- uaea mimilo pi
uaea mimilo mimilo
E faʻaaogaina sili atu ma le tasi pea uʻamea 'apamemea e lafo ai faʻailo
E lua ituaiga:
1- piar twsted le puipuia (UTP) l
Le uʻamea filogia mimilo faʻamilo
E aofia ai le tele o faʻalua uaea ma se faigofie ufiufi palasitika
E o'o i le mamao e 100 mita.

2-shilded twisted pair (STP) uaea
O le talita faʻaopopo iinei e talafeagai mo siʻosiʻomaga o loʻo iai le faʻalavelave faʻasolosolo o le eletise
Ae o le faʻaopoopoga ofutau faia le uaea lapoʻa, faigata ona minoi pe minoi.

2- uaea coaxial
uaea coaxial
E i ai le uaea apamemea mautu i le ogatotonu
Faʻataʻamilomiloina e se vaega o eletise faʻaʻesega e vavaeʻese mai le pa uʻamea pa
Aua o le aoga o lenei pa galue o se faʻaaogaina o le eletise, ma puipuia le ogatotonu mai eletise faʻalavelave

E lua ituaiga:
maneta
upega mafiafia

3- uaea fibre-opitika

Uaea alava opitika
E faʻaaogaina e lafo ai faʻailo i foliga o le malamalama
E aofia ai se ogāumu o tioata faʻataʻamilomiloina e se vaega malosi tioata
E oʻo i le mamao o 2 km
Ae e matua taugata lava
O le saoasaoa o le saoasaoa mai le 100 megabytes i le sekone i le 2 gigabytes i le sekone

((2- le taitaiina))
E faʻaaogaina e lafo ai faʻailo i se taimi umi ma mamao lava
E masani ona sili atu le taugata
E masani ona faʻaaoga pe a le aoga le cabling
I femalagaiga, pei o alavai..poʻo vaʻa mamao.. poʻo nofoaga gaoā

((malagaleo))
microwave
Faila fesoʻotaʻi o le microwave ma satelite
I se laina saʻo, o le mea lea, e manaʻomia ai nofoaga lafo e toe faʻataʻamilomilo ai i le siʻo o le lalolagi.
O nofoaga e faʻamalosia ai faʻailo ona tuʻuina atu lea.

Ae o lea ua matou talanoaina nisi o faʻafitauli ua matou valaʻauina
Faʻaletonu le lafoaia
Faʻataʻitaʻiga o ia:

1- faʻauigaina
O se faʻailoga o le leai o sona paoa.
O le mafuaʻaga o le faʻaauau o le tuʻuina atu o le faʻailo e ala i se uaea kopa

2- faʻailoga faʻaletonu
O le suiga i foliga o le faʻailo poʻo ona vaega ma le mafuaʻaga mo lena
O vaega fa'ailo e taunu'u mai i saosaoa 'ese'ese ona e 'ese'ese fo'i le fa'atelega o vaega ta'itasi.

3- Pisa
A- Mai se faʻamatalaga i totonu:
O le i ai o se muamua faʻailo i le uaea e maua ai se fou faʻailoga e ese mai le uluaʻi faʻailo

b- Mai se puna i fafo (crosstalk)
O se faailo eletise e tafe mai se uaea lata ane.

Faigofie Fesoʻotaʻiga - Faʻatomuaga i Maliega Puʻupuʻu