Gịnị bụ netwọkụ?
Nkọwa dị mfe nke netwọkụ
? kedu ihe ntanetị
Ọ bụ otu kọmpụta na ụfọdụ ngwaọrụ
Ndị ọzọ na -ejikọ ibe ha ịkekọrịta akụrụngwa.
network ogbugba ndu
Usoro iwu nkwukọrịta bụ ụzọ esi agbanweta ozi na netwọkụ
Ha bụ iwu nhazi nke netwọkụ chọrọ iji nyere ihe ya dị iche iche aka
Iji kwurịta okwu ma ghọta ibe ha.
ụkpụrụ
Ọ bụ nkọwapụta ngwaahịa na -enye ya ohere ịrụ ọrụ
N'agbanyeghị ụlọ ọrụ mepụtara ya,
E kewara ya ụzọ abụọ:
1- eziokwu
2- jure
de facto (n'eziokwu) ụkpụrụ:
Ndị a bụ nkọwapụta ahaziri
Site na ụlọ ọrụ azụmahịa ma kewara ya na:
1- Sistemụ mepere emepe.
2- A na-emechi sistemụ.
Sistemu emechiri:
A na -amanye ndị ọrụ ka ha jiri ngwaọrụ sitere na naanị otu onye nrụpụta ma ọ bụ ụlọ ọrụ
Sistemụ ha enweghị ike ijikwa ngwaọrụ sitere na ndị nrụpụta ndị ọzọ (nke a bụkarịrị m
iri asaa na iri asatọ).
Mepee sistemu:
Site na mmepe na mgbasa nke ụlọ ọrụ kọmputa, ọ dị mkpa
Ịchọta ụkpụrụ na -enye ohere ka ngwaọrụ sitere na ndị nrụpụta dị iche iche ghọta
N'etiti, ọ na -enye ndị ọrụ ohere iji ngwaọrụ sitere n'ọtụtụ ụlọ ọrụ na ngwaahịa.
de jure (site n'iwu) ụkpụrụ:
Ndị a bụ nkọwapụta nke ụlọ ọrụ gọọmentị ama ama haziri
((echiche ndị bụ isi))
nhazi ahịrị
1 - multipoint
Naanị ngwaọrụ abụọ ejikọtara site na ahịrị nkwukọrịta.
2-ntụtụ-ruo-isi
Ngwaọrụ atọ ma ọ bụ karịa na-ekekọrịta ahịrị nzikọrịta ozi.
((topology netwọkụ))
Topography netwọkụ:
1- Kpebie otu esi ejikọ kọmputa na ibe ya
2- (topology network) na-ezo aka ka esi eme ya
Jikọọ kọmpụta, wires, na ihe ndị ọzọ iji mepụta netwọkụ
3- A na-akpọkwa okwu topology anụ ahụ, imewe
Ụzọ nnyefe kacha ewu ewu bụ:
1- ntupu (
2- kpakpando
3- osisi (
4- ụgbọ ala ((ụgbọ ala))
5- mgbanaka (
Anyị ga -akọwa usoro ọ bụla na nkenke.
1- ntupu (
Ihe e ji mara ya bụ ọnụọgụ dị n'etiti ngwaọrụ
Enwere njikọ ọ bụla na ngwaọrụ ọ bụla na netwọkụ
Nnukwu uru nke njehie akụkọ ihe mere eme bụ idoanya.
2- kpakpando
A na -akpọ kpakpando m aha n'ụdị ntụzịaka ya
Ebe a na -esi na kọmpụta gafere eriri niile gaa na etiti
Ebe etiti ka a na -akpọ oghere
Ọrụ ụlọ ọrụ bụ iziga ozi na kọmputa niile ma ọ bụ na kọmpụta akọwapụtara
Anyị nwere ike iji ihe karịrị otu ụdị na netwọk a.
Ọ dịkwa mfe ịgbanwe na gbakwunye kọmpụta ọhụrụ na -agbaghasịghị netwọkụ
Ọzọkwa, ọdịda kọmputa na netwọk anaghị agbanyụ ya
Mana mgbe egbe ahụ dara, netwọkụ niile na -agbada.
Usoro a na-efukwa ọtụtụ eriri.
3- osisi (
Aha ya bụ aha n'ihi ọtụtụ alaka ya
N'ebe a, anyị nwere ike jikọọ netwọdị ụdị kpakpando site na ịgbakwunye oghere ọzọ
Nke a bụ otú e si emepụta netwọk osisi
4- ụgbọ ala ((ụgbọ ala))
A na -akpọ ya n'ihi na ọ bụ ahịrị kwụ ọtọ
A na -eji ya na obere netwọkụ dị mfe
Nhazi nke netwọkụ a bụ ijikọ kọmpụta n'ahịrị na otu waya
A na -akpọ ya ọkpụkpụ azụ.
Waya anaghị enye nkwado ọ bụla maka akara ezigara site n'otu kọmputa gaa na nke ọzọ.
Mgbe ị na -ezipụ ozi ọ bụla na kọmpụta ọ bụla na waya
Kọmputa ndị ọzọ niile na-enweta akara ngosi, mana naanị otu na-anabata ya.
Naanị otu kọmputa ka enyere ikike iziga n'otu oge
Anyị na -ekwubi ebe a na ọnụọgụ ngwaọrụ dị na ya na -emetụta ọsọ ya
Otu n'ime ngwa kachasị mkpa ejiri na netwọkụ a
ndị nkwụsị
A na-eji ya amịkọrọ akara ma gbochie ha igosipụta ọzọ.
5- mgbanaka (
Akpọrọ ya aha n'ihi ụdị ya, n'ihi na anyị jikọtara ngwaọrụ na mgbanaka
N'ebe a na netwọkụ a, kọmpụta ọ bụla na -ejikọ na kọmpụta ọzọ n'ụdị mgbanaka n'otu ụzọ
Ka e wee jikọọ kọmpụta ikpeazụ na kọmpụta nke mbụ
Kọmputa ọ bụla na -enyefe ma na -eziga ozi ọ nwetara
Site na kọmpụta gara aga gaa na kọmputa ọzọ
Netwọk mgbanaka na -eji akara
Ọ bụ ozi dị nkenke na -agafe na netwọkụ ka ịnyefe ozi site n'otu kọmputa gaa na ọzọ
Anyị nwere ike chepụta ụdị ngwakọta agwakọta ,,,
ọmụmaatụ:
bọs
Site na ijikọ ọtụtụ ebe na eriri ụgbọ ala
Usoro mbufe ozi:
nnyefe mode
A na -eji ọnọdụ nnyefe kọwaa ntụzịaka okporo ụzọ n'etiti ngwaọrụ abụọ
Enwere ụdị atọ:
1- simplex- otu-
2- ọkara duplex
3- duplex zuru oke
Ka anyị kọwaa ụdị nke ọ bụla iche iche.
1- simplex- otu-
Data na -agafere n'etiti ngwaọrụ abụọ n'otu ụzọ
Dị ka kọmputa —–> onye nbipute
Igwe nyocha --—> Kọmputa
2- ọkara duplex
Ebe data na -agafe n'akụkụ abụọ mana ọ bụghị n'otu oge
Nke kacha dịrị gị nso bụ, ((Assali onye nche na -eji - ọ nweghị ike ikwu okwu ma nụ n'otu oge))
3- duplex zuru oke
Data na -aga ụzọ abụọ n'otu oge
Dị ka: ((Anyị na -achọgharị ịntanetị - anyị na -agagharị ma budata mmemme wee zipu nzaghachi n'otu oge))
((oke nke netwọkụ))
A na-ekewa oke bashkat na:
netwọk mpaghara
netwọk mpaghara mepere emepe
netwọk zuru ụwa ọnụ
netwọk mpaghara
N'oge gara aga, ọ nwere obere ngwaọrụ, ikekwe ọ bụghị ihe karịrị iri, ejikọtara na ibe ya
Ọ na -arụkwa ọrụ n'ime oghere pere mpe dịka ọfịs ma ọ bụ n'ime otu ụlọ ma ọ bụ ọtụtụ ụlọ dị n'akụkụ
netwọk mpaghara mepere emepe
Dị ka teknụzụ netwọkụ mpaghara, mana ọsọ ya na -adị ngwa ngwa
N'ihi na ọ na -eji eriri ngwa anya dị ka ụzọ nkwukọrịta
Ọ na -ekpuchi ebe dị obosara ruo otu narị kilomita.
netwọk zuru ụwa ọnụ
Jikọọ netwọk mpaghara na mba dị iche iche
E kewara ya ụzọ abụọ:
1- netwọk ụlọ ọrụ
Njikọ a bụ maka ngalaba nke otu ụlọ ọrụ n'ogo mba ma ọ bụ ọtụtụ mba
2- netwọk ụwa
Nke a bụ ọtụtụ ụlọ ọrụ n'ọtụtụ mba.
Ụdị OSI
Mepee Nmekọrịta Njikọ Sistemụ
(Mepee usoro ntụnye maka njikọ njikọ)
OSI na -ekewa arụmọrụ dị iche iche achọrọ na netwọkụ ka ọ bụrụ ọkwa asaa dị iche iche na arụrụ onwe ha
Igwe oyi akwa ọ bụla nwere ọtụtụ ọrụ netwọkụ, akụrụngwa, ma ọ bụ ogbugba ndu
Ka anyị leba anya n'ọkwa ndị a:
1- anụ ahụ
2-njikọ data
3- netwọk
4- njem
5- nnọkọ
6- ngosi
7- ngwa
Atọ atọ mbụ - raara nye nyefe na mgbanwe ibe na data -
Nkeji nke anọ - na -arụ ọrụ dị ka ihe na -ahụ anya n'etiti etiti ala na elu
Atọ atọ dị ala - raara nye ngwa na mmemme onye ọrụ -
Ka anyị kọwaa nkenke nkenke oyi akwa ọ bụla:
1- anụ ahụ
klaasị anụ ahụ
Ọ bụ ya ka izipu data na ibe
Igwe oyibo a na -akọwapụta nkọwapụta igwe na eletriki
Site na eriri na kaadị netwọkụ, ọ na -ekpebi otu esi ekwurịta okwu n'etiti eriri na kaadị netwọkụ
2-njikọ data
njikọ njikọ
Ọ na -ekpebi iguzosi ike n'ezi ihe nke data ebutere
A na -ahazi ngwugwu enyere ya site na nke mbụ - nke anụ ahụ.
Ọ na -achịkwa usoro data na -ebigharị data mebiri emebi
A na -ezipụ iwu na data na etiti.
(etiti)
Nke a oyi akwa na -ekewa data n'ime okpokolo agba
Ya bụ, site n'ikesa ihe akaebe n'ime obere akụkụ, gbakwunye ya isi na ọdụ
(Isi okwu na Vouter)
3- netwọk Ibe netwọk
Ọ bụ ọrụ maka imepụta ụzọ n'etiti kọmpụta isi mmalite na kọmpụta ebumnuche
Ịrụ ọrụ maka ịzi ozi na ịtụgharị adreesị na aha ndị ezi uche dị na ha
na adreesị anụ ahụ nke netwọkụ ghọtara
4- njem
iga oyi akwa
Dị ka ekwuru, ọ bụ ihe na-ekewa ọkwa ndị ọrụ na-eche ihu na netwọkụ na-eche ihu
Ọ bụ oyi akwa na-ebunye data ma na-ahụ maka nnyefe ya na-enweghị njehie
Ọ na -ekesa ozi ahụ n'ime obere akụkụ ma na -anakọta ya na ngwaọrụ nnata
Ọ bụ ọrụ maka igosi nnata sitere na kọmputa nnata na enwetara mbupu ahụ na -enweghị njehie
Na nkenke, ọ na -arụ ọrụ ịhụ na enyereghị ozi ahụ na -enweghị njehie yana n'usoro ziri ezi
5- nnọkọ
Layer mkparịta ụka
Layer a na -edobe nkwukọrịta n'etiti kọmpụta ma na -enyocha nkwukọrịta a yana ọnụọgụ data ebugharị
Ma lelee okwuntughe maka njikọ
Ọ na -agbakwụnye ebe ntụnye aka na data .. ka eziga data mgbe
Netwọk ga -alaghachi ọrụ site na mgbe etinyere nnyefe ahụ.
6- ngosi
Ngosi ngosi
Nke a oyi akwa compresses, decodes na encrypts data
7- ngwa
Ngwa ngwa
Ọ bụ klaasị elu
Na -ejikwa nkwukọrịta n'etiti ngwa kọmputa
Ọ na -enyekwa aka na mbufe faịlụ, ọrụ ibipụta, ọrụ ịnweta nchekwa data
ụdị mgbasa ozi netwọk
mgbasa ozi bụ ihe na -ahụ maka mgbasa ozi
Enwere ike kewaa ya ụzọ abụọ:
1-gued
2- enweghị nduzi
((1-eduzi)
A na -ekewa ụdị nke mbụ na atọ:
1- eriri piar gbagọrọ agbagọ
2- eriri coaxial
3- eriri fiber-optic
1- eriri piar gbagọrọ agbagọ
eriri gbagọrọ agbagọ
Ọ na -eji ihe karịrị otu ụzọ ọla kọpa ebufe ozi
Ọ nwere ụdị abụọ:
1- piar twsted piar (UTP) l
Eriri ụzọ gbagọrọ agbagọ na -enweghị nchekwa
Ọ mejupụtara ọtụtụ wiwi abụọ nwere mkpuchi plastik dị mfe
Ọ ruru 100 mita anya.
Eriri eriri gbagọrọ agbagọ (STP)
Ọta agbakwunyere ebe a dabara maka gburugburu ebe enwere nnyonye anya ọkụ eletrik
Mana ọta agbakwunyere na -eme ka eriri ahụ buru ibu, sie ike ịkwaga ma ọ bụ ịkwaga.
2- eriri coaxial
eriri coaxial
Ọ nwere eriri ọla kọpa siri ike n'etiti
Gburugburu mkpuchi mkpuchi eletriki nke na -ekewapụ ya na ngere nchara
N'ihi na ọrụ nke ngere a na -arụ ọrụ dị ka onye na -eburu ọkụ eletrik, ma na -echebe etiti site na nnyonye ọkụ eletrik
Ọ nwere ụdị abụọ:
tinnet
oké
3- eriri fiber-optic
Ngwa anya eriri USB
A na -eji ya ebufe akara n'ụdị ọkụ
Ọ na -agụnye cylinder nke iko gbara okirikiri iko siri ike gburugburu
Ọ na -eru a anya nke 2 km
Ma ọ dị oke ọnụ
Ọsọ nnyefe sitere na megabytes 100 kwa sekọnd ruo 2 gigabytes kwa nkeji
((2- anaghị eduzi ya))
A na -eji ya ezipụ akara ogologo dị anya nke ukwuu
Ọ na -adịkarị ọnụ
A na -ejikarị ha eme ihe mgbe ịnya ụgbọ ala anaghị aba uru
Na njem dị ka ụzọ mmiri..ma ọ bụ ebe dịpụrụ adịpụ..ma ọ bụ mpaghara mkpọmkpọ ebe
((ngwa ndakwa nri))
ngwa ndakwa nri
Relay microwave na akara satịlaịtị
N'ahịrị kwụ ọtọ, yabụ, ọ chọrọ ka ụlọ ọrụ nnyefe na -atụgharịgharị ya gburugburu ihu ụwa gbara gburugburu.
Ụlọ ọrụ ndị ahụ na -eme ka mgbama ahụ sie ike wee nyefee ha.
Mana ebe a anyị ekwuola ọtụtụ nsogbu anyị na -akpọ
Mmetụta nnyefe
Ihe atụ ya:
1- mbelata
Ọ bụ ihe na -egosi na ike ya efunahụla.
Ihe kpatara ya bụ ịga n'ihu na -ebugharị mgbaama site na eriri ọla kọpa
2- mgbagha mgbama
Ọ bụ mgbanwe n'ụdị mgbaama ma ọ bụ ihe mejupụtara ya na ihe kpatara nke ahụ
Ngwa mgbaama na-abata n'ọsọ dị iche iche n'ihi na akụrụngwa ọ bụla nwere ugboro dị iche.
3- Ụda
A- Site na isi mmalite:
Ọ bụ ọnụnọ mgbaama gara aga na eriri na -emepụta mgbaama ọhụrụ nke dị iche na mgbaama mbụ
b- Site na mpụga (crosstalk)
Ọ bụ mgbama eletrik na-esi na waya dị n'akụkụ.
Simplified Networking - Okwu Mmalite nke Protocols
